De economie na Corona

Nederlandstalige ondernemers aan de Costa del Sol hebben, net als hun Spaanse collega’s, dit jaar te maken met de gevolgen van de lockdown. In een eerder gepubliceerd artikel vertelden ze over de impact die dit heeft op hun eigen bedrijf. Maar ook nadat iedereen weer de straat op mag zullen de economische gevolgen nog lang merkbaar zijn. We vroegen hen hoe zij de toekomst zien.

Barbara Ingenbleek van Euroeconomics maakt zich geen zorgen over de toekomst van haar bedrijf. “Onze dienstverlening zal altijd nodig zijn. Maar deze situatie moet niet al te lang duren. We proberen op de kosten te besparen maar er kan een moment komen dat we niet meer alle salarissen kunnen betalen. Zolang het vliegverkeer niet op gang komt blijven veel dingen liggen.” Ze heeft meerdere klanten die nu in Nederland zijn en waarvan het huis moet worden opgeleverd. Maar ondanks dat je met een volmacht veel kunt regelen zullen mensen niet voor de oplevering tekenen voordat ze het huis gezien hebben. Vanessa van Camp van Vanessa van Camp International Properties is het helemaal met haar eens. “Op het gebied van makelaardij ligt nu alles stil, we zijn daarvoor afhankelijk van buitenlanders en die komen nu niet. De politici roepen van alles maar we moeten maar zien wat er uiteindelijk van komt.” Beide dames zijn van mening dat de sfeer nu grimmig is en dat er weer schwung in moet komen zodat alles weer kan opstarten, misschien op een andere manier maar er moet weer beweging in de markt komen.

Spanjaarden zelf de oplossing?
Maryn Gerrits van Hotel Restaurante Castillo de Monda en Cascada Cocina & Bar is kritisch over het idee dat de Spaanse toerist deze zomer de redding zou zijn voor het toerisme in het land. “Het zijn de buitenlandse toeristen die hier de boel draaiende houden, ik denk echt niet dat de te verwachten verliezen gecompenseerd kunnen worden door de Spanjaarden zelf. We willen absoluut niet bij de pakken neer gaan zitten maar voor de horeca is het moeilijk goede oplossingen te vinden” aldus Maryn.

Volgens Eric Blankenstein van J-E Systems zal de economische situatie aan de Costa del Sol niet zo dramatisch worden als in andere delen van Spanje, simpelweg omdat men hier veel internationaler is. “Het vertrouwen in de markt is niet weg, dat was in 2008 wel zo. Het enige probleem dat ik zie is dat de online verkoop nu zo’n enorme vlucht heeft genomen. Als mensen voor dat gemak en de iets lagere prijs blijven kiezen dan kunnen de lokale ondernemers daar moeilijk tegenop. En als je die kwijtraakt dan heeft dat natuurlijk enorme impact op de lokale, regionale en uiteindelijk nationale economie. We zijn met z’n allen doorgedraaid als het gaat om consumeren. Vakwerk en kwaliteit moeten belangrijker worden en dat kunnen de ondernemers in Spanje en Europa leveren als we hen de kans geven.”

Economie te eenzijdig
Michel de Kroon van Aqua Sana denkt ook niet dat de Spanjaarden zelf de redding zullen zijn. “Spanje leeft voornamelijk van het internationale toerisme. Een groot deel van de Spaanse bevolking had het al moeilijk en zullen de komende tijd echt armoede lijden. Op vakantie gaan of een (tweede) huis kopen zit er voor hen echt niet in. In het noorden van Spanje is meer industrie dus daar zit nog wel een kans dat het eerder op gang komt. Zodra er een vaccin is zullen mensen denk ik weer met een gerust hart op vakantie gaan.” Volgens hem zullen het zoals altijd weer de kleinere bedrijven en zzp-ers zijn die de economie uit het slop trekken, simpelweg omdat die het meest innovatief en creatief zijn.

Kaspar Huijsman van BinckBank Spanje is uitermate kritisch over de Spaanse economie. “Tijdens de financiële crisis werd al duidelijk dat het land te afhankelijk is van de bouw en het toerisme. Er is te weinig gedaan om te diversifiëren dus vallen nu de klappen weer in dezelfde hoek. Op wat uitzonderingen na is Spanje een echt MKB-land en ondernemers weten dat ze risico’s lopen, maar deze crisis calculeer je niet in. De verliezen zijn enorm en ik vrees dat velen deze niet te boven zullen komen” aldus Kaspar. Het scheelt volgens hem wel dat de Costa del Sol een gebied is waar men gewend is aan korte en heftige conjuncturen. “Als het goed gaat komen er veel mensen en zodra het slecht gaat gaan ze weer weg. Maar er zijn altijd mensen die hier naartoe willen komen. Het voordeel dat Spanje heeft is dat het gevoelsmatig een veilige bestemming is omdat het een Europees land is. Zodra mensen weer mogen reizen en men weet dat er maatregelen zijn genomen komen de vliegtuigen vol hier wel weer aan.”

Peter Meirsman van bouwbedrijf Nalipemi verwacht dat de economie inderdaad een flinke knauw gaat krijgen. Buiten dat zal 2020 volgens hem het jaar van de echtscheidingen en geboortes worden. “Mensen maken zich zorgen, iedereen wist dat de manier waarop we met z’n allen in de wereld bezig waren ooit eens moest exploderen. Maar dat het door een virus zou gebeuren had niemand verwacht. We zien nu dat we met technologie al heel veel kunnen doen, zowel voor contact met onze geliefden als op bedrijfsmatig gebied. Maar er valt nog veel te verbeteren zodat bij toekomstige noodsituaties sneller gehandeld kan worden.”

Toch nog iets goeds?
Hoewel niemand reden voor een feestje ziet op dit moment zijn er volgens de ondernemers wel lichtpuntjes. Zowel op economisch als op sociaal gebied. Michel merkt dat mensen in Nederland elkaar op straat weer groeten en een praatje op afstand maken. “En misschien niet zo leuk voor de horeca, maar ik denk dat als we allemaal weer een paar keer uit eten zijn geweest of drankjes op een terrasje hebben gedaan, we zullen herinneren dat het ook fijn was om thuis met geliefden een glas wijn te drinken.” Vanessa heeft noodgedwongen andere onderdelen van haar bedrijf meer in de schijnwerpers te plaatsen, tijd genomen om te studeren en analyseren. Omdat de universiteiten ook gesloten waren is haar dochter weer thuisgekomen en hebben ze meer tijd met elkaar doorgebracht. “De tijd nemen voor andere zaken waar je voorheen niet zo bij stilstond is me wel goed bevallen. Ik hoop dat andere mensen het even verplicht uit de rat-race stappen ook positief hebben ervaren en niet weer in oude patronen vervallen.”

Volgens Maryn is de maatschappij blijvend veranderd omdat iedereen heeft letterlijk meer tijd heeft gehad voor andere ervaringen. Ook Eric vertrouwt op de positieve impact van de solidariteit en creativiteit die naar boven is gekomen in de afgelopen weken. Barbara weet het zo net nog niet, zij denkt dat voor het einde van het jaar iedereen gewoon weer op de oude manier verder leeft. Kaspar schat in dat het de eerste tijd op economisch gebied een drama zal zijn maar daarna wel weer met nieuwe en frisse ideeën zal opbloeien. Volgens hem heeft het grootste probleem met de langere termijn te maken. “Er is ontzettend veel geld uitgegeven om de gevolgen van deze sanitaire crisis zoveel mogelijk in te dammen. Geld dat weer terugbetaald moet worden en daarvoor moet je met goede oplossingen komen. We zullen zien of dat daadwerkelijk gebeurt anders blijven we van crisis naar crisis strompelen.”

Deel 1 van de online sessie teruglezen?

De eerste sessie met de ondernemers lezen?

Delen:

Facebook
Twitter
LinkedIn

¿qué pasa?

culturele agenda van de provincie Málaga

Meer lezen

Een greep uit onze artikelen

ESpecial Life Magazine

over het goede leven in Spanje

Blijf op de hoogte van nieuwe artikelen over Spanje!
(max. 1 mail per maand)