Twee weken voordat de eerste zending sinaasappels naar Nederland zou vertrekken gaf de coöperatie niet thuis. De president zei dat hij geen sinaasappels had. “Pépé, ik zie ze overal hangen, ze worden met karrenvrachten aangeleverd en je hebt geen sinaasappels?” “Nee, ik heb ze niet”. Een half jaar voorbereiding dreigde verloren gegaan. Nu had Pépé in de maanden ervoor al niet zo’n enthousiaste indruk gemaakt, daarom had ik aan een dame in het dorp die me vaak helpt met vertalingen, gevraagd om contact op te nemen met de andere coöperatie in het dal. De president heette Jesús en stond bekend als een weinig behulpzame, egoïstische brompot.
Nog dezelfde middag had ze een afspraak geregeld. Van een brompot bleek geen sprake. Jesús was zeer vakkundig, behulpzaam en vriendelijk en binnen een uur was alles geregeld. Vanaf dat moment zou hij mijn rechterhand en levenslijn worden voor de levering van sinaasappels naar Nederland. Pas veel later zou blijken dat de dame per ongeluk de verkeerde Jesús had gebeld en niet de brompot. Soms heb je gewoon geluk.
Zakendoen met iemand als Jesús is een prettige ervaring. Er is een verschil met zakendoen in Nederland, maar het duurde even voordat ik het verschil kon duiden. In Nederland draait een zakelijk gesprek altijd om de vraag: wat zit er in voor mij? Bij Jesús gaat de vraag over jou. Hoe gaat het met je? En hoe kan ik je helpen? Die persoonlijke band is heel belangrijk. Afspraken maak je niet over de telefoon, maar samen aan de keukentafel. Alles draait om vertrouwen. Als dat er is, loopt de rest vanzelf.
Misschien hebben Pépé en de brompot te vaak het deksel op hun neus gekregen, waardoor ze argwanend zijn ten opzichte van verandering en vernieuwing in hun omgeving. En misschien wordt het tijd dat ze plaats maken voor een nieuwe generatie. In een reportage die de Andalusische televisie maakte van Jesús, werd hij repoblador genoemd, wat zoiets betekent als herbewoner. Hij is één van de mensen die kiezen voor een leven op het platteland en zich inzetten om, in zijn geval, oude boomgaarden weer rendabel te maken. De brompotten moeten er niets van hebben, maar de nieuwe generatie kijkt de kunst af en volgt het voorbeeld. Zo kan een enkele herbewoner het verschil maken en een heel dorp nieuw leven inblazen. Als het vertrouwen er is, loopt de rest vanzelf.
Headerfoto: Yuliia Dementsova
