De geplande gedaanteverandering van Torremolinos
Tekst en foto’s: Else Beekman
Ooit stond Torremolinos internationaal bekend als idyllische, mediterrane vakantiebestemming voor beroemdheden. Het kleine visserdorpje naast Málaga trok vrije geesten en beleefde een ‘gouden eeuw’ in de jaren vijftig en zestig.
Met de toename van commerciële vluchten op Málaga, de populariteit van pakketreizen en de bouw van hotels veranderde de plaats in een rap tempo van hotspot voor vips in een all inclusive resort. In elk tot dan toe nog magisch hoekje van de stad verrezen hoge appartementsgebouwen en in de eens illustere Calle San Miguel begon het te wemelen van souvenirwinkels, falafelzaken en horeca gericht op toeristen.
De huidige burgemeester José OrtÃz Galván en zijn team willen daar iets aan veranderen en Especial Life wilde hem hierover graag aan de tand voelen. Dit leek de burgemeester een goed idee, zo begrepen wij van zijn perschef. Wel dienden we de vragen per e-mail toe te sturen omdat er geen tijd was voor een live-ontmoeting. Wat volgde waren ruim drie weken van vrijwel dagelijkse en veelal vruchteloze pogingen tot contact. De twee keren dat er wel contact was leek alles goed te komen. Helaas bleven de antwoorden uit. Omdat we toch van mening zijn dat de inspanning die Torremolinos verricht op het gebied van imago-verandering aandacht verdient in deze special, hebben we deze verzameld zonder hulp van de burgervader.
José OrtÃz Galván stootte bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2015 met een ambiteus verkiezingsprogramma voor vernieuwing Pedro Fernández Montes uit het regentenpluche. Dat was een behoorlijke prestatie, want Fernández kon met zijn Partido Popular (PP) twintig jaar lang Torremolinos besturen met een absolute meerderheid. Recent heeft OrtÃz aangegeven zich voor de lokale verkiezingen van volgend jaar opnieuw verkiesbaar te stellen.
Transformatie
OrtÃz regeert met steun van de partijen Ciudadanos, Costa del Sol Sà Puede en Izquierda Unida. Wat hij in 2015 aantrof was niet mals: een schuld van 200 miljoen euro en een verouderde, ietwat verpauperd ogende stad met een tanend ondernemersklimaat. De economische crisis had eveneens flink bijgedragen aan het verval. OrtÃz was duidelijk in zijn verkiezingsprogramma: De boekhouding moest gezond en de badplaats moest flink op de schop voor transformatie. De burgemeester wil korte metten maken met veel oude rommelige bebouwing en het dito stratenplan en de vergane glorie van het imago afpoetsen. Ook zet hij zich in op nieuwe technologie in de toeristische sector – de grootste bron van inkomsten voor de gemeente – om zo het ‘smart tourism’ in Torremolinos te introduceren.
Autovrije binnenstad
Een van de projecten waar de gemeente al aan is begonnen is het autovrij maken van de Plaza Costa del Sol en de verkeersader ten oosten en westen daarvan. Als het werk van stadsarchitect Salvador Moreno Peralta klaar is, kunnen inwoners en bezoekers voor, tijdens of na het winkelen in de omliggende straten gemoedelijk flaneren over de nieuwe Bulevar de la Plaza Costa del Sol, uitrusten op een bankje in de schaduw van (palm)bomen of moderne design-pergola, genietend van fleurige bloemenperkjes en spelende kinderen.
Opknapbeurt historisch centrum
Aan de zeekant van Calle San Miguel krijgt ook de omgeving van de Torre Pimentél of de Torre de Los Molinos – de toren waaraan de stad zijn naam dankt – een opknapbeurt. Neonletters en gevels die het zicht op het historische erfstuk belemmeren zullen verdwijnen en de Cuesta del Tajo – de smalle straat die in trappen omlaag leidt naar de boulevard van Bajondillo – krijgt eveneens een opknapbeurt. In 2017 kocht de gemeente voor 1,1 miljoen euro Casa MarÃa Barrabino op Plaza Costa del Sol van de erfgenamen om dit op te knappen en om te toveren tot museum voor moderne kunst en cultuurcentrum. Op dit moment wordt nog onderhandeld over de horeca- en winkelruimtes ervoor, die moeten verdwijnen om de villa in zijn originele staat en volle glorie te herstellen.
 
Avenida Carlota Alessandri
De Avenida Carlota Alessandri, die het centrum van Torremolinos met buurgemeente Benalmádena verbindt, wordt tweebaans gemaakt om ook hier voetgangers meer ruimte te geven. Een fietspad en fietsrekken moeten meer mensen op hun tweewieler krijgen en er zullen 240 parkeerplaatsen bijkomen. De gemeente maakt van de gelegenheid gebruik om gelijk de verouderde riolering en het waterleidingnet te verbeteren. Ter hoogte van de wijk Montemar bouwt men een lift om mensen dertig meter hoger direct in stadspark Parque la BaterÃa af te leveren.
Gastromarkt
De buurt rond Plaza de la Independencia – net achter Plaza Costa del Sol en Casa MarÃa Barrabino – krijgt een economische impuls doordat in het oude gemeentehuis op Plaza de la Independencia een gastromarkt geopend wordt. De werkzaamheden om het oude pand aan de nieuwe bestemming aan te passen, zijn al in volle gang en worden gefinancierd door de provincie Málaga. De bedoeling is dat de markt in het voorjaar net voordat het toeristisch seizoen van start gaat open kan. In de markt worden uitsluitend authentieke producten uit de provincie Málaga verkocht. De stichting Sabor a Málaga organiseert dat de 22 verkooppunten in de overdekte markt worden bevoorraad met olijfolie, olijven, marmelade, rozijnen, ambachtelijke bieren, lokale wijnen, honing, kazen, worstproducten en noten.
Centro Comercial INTU
Ook ligt het miljardenproject voor een reusachtig groot winkelcentrum van de Britse projectontwikkelaar INTU op stapel. Het zal net buiten de stad worden gebouwd op het nu nog kale en zeer strategisch gelegen terrein naast Palacio de Congresos en de oprit naar de snelweg A7. Om de grond bebouwbaar te maken, wordt het bestemmingsplan PGOU (Plan General de Ordenación Urbana) gewijzigd. Het landelijke ministerie van Ontwikkeling gaf al groen licht voor de aanleg van nieuwe afritten van de snelweg, waarmee zowel het winkelcentrum als Torremolinos zelf beter bereikbaar worden. Met dit enorme winkelcentrum, dat het grootste in zijn soort van Zuid-Spanje zal worden, gaat een investering van 1,2 miljard euro gepaard. Het is de grootste particuliere investering in de geschiedenis van Málaga. De bouw van Centro Comercial INTU zal gedurende 36 maanden werk bieden aan 2.500 mensen. Na opening wordt dat aantal minstens verdubbeld. Op last van de gemeente zal de projectontwikkelaar alleen mensen uit de provincie Málaga aannemen. Het terrein is al gereedgemaakt voor de bouw en hiertoe moesten 716 olijfbomen worden verwijderd. Deze zijn tijdelijk ondergebracht op een stuk grond van de gemeente en een groot deel ervan keert terug om de tuinen van het winkelcentrum te sieren. Daarbij worden honderd bomen aan de stad gedoneerd om op andere plekken opnieuw wortel te schieten.
Tanende middenstand
Tot slot wil de gemeente graag de problemen die de plaatselijke middenstand ervaart oplossen. Dit jaar daalden de verkopen in voorjaar en zomer met circa 30 procent ten opzichte van 2017, terwijl het aantal toeristen dat in de stad verbleef al jarenlang toeneemt. Diverse zaken, waaronder Zara en Mango, verlieten Torremolinos en winkeliers en andere ondernemers willen dat de gemeente zich hard maakt voor het winkelcentrum in de open lucht met een stempel van kwaliteit en een promotie van de lokale commercie. Winkelen in Torremolinos moet weer aantrekkelijk worden. Positief in dit verband is dat Torremolinos van de stichting AndalucÃa Emprende de prijs voor de meest ondernemende gemeente van Andalusië heeft ontvangen. Deze werd uitgereikt tijdens de zevende editie van de DÃa de la Persona Emprendedora (dag van de ondernemende persoon) in Andalusië. Sinds het aantreden van OrtÃz is de werkloosheid in de stad met 7 procent gedaald en steeg het aantal geregistreerde zelfstandigen met 11 procent. Er was een toename van 70 procent van aanvragen voor openingsvergunningen en er werd meer dan 300 miljoen euro aan particuliere investeringen gedaan in hervormingen en aankopen van hotels. OrtÃz wil de investeringen in de stad nog verder stimuleren door de afstand tussen de verschillende overheden verkleinen ten gunste van ondernemers die in de stad willen investeren. Alle stranden in de stad voldoen inmiddels aan het kwaliteitskeurmerk Q voor stranden en jachthavens en dit jaar heeft Playa Bajondillo voor het eerst een Blauwe Vlag.
José OrtÃz
De 55-jarige José OrtÃz studeerde rechten aan de Universiteit Camilo José Cela in Madrid. Sinds 1991 is hij lid van de PSOE en afgevaardigde van het Andalusische parlement. Vanaf 2007 was hij wethouder in Torremolinos. In 2011 werd hij benoemd tot woordvoerder van zijn partij en in 2011 werd hij oppositieleider in de gemeenteraad onder leiding van de PP die toen met absolute meerderheid de stad bestuurde. OrtÃz is vader van drie kinderen.
