Voorjaar in de Guadiaro vallei: de weg ernaartoe is al prachtig, alles groen en de bermen vol met kleurige bloemen. De bestemming is Jimera de LÃbar, één van de dorpjes die ook, zowel heen als terug, driemaal per dag, worden aangedaan door de trein van Antequera naar Algeciras. Dit weekend is het hier feest, het Festival de OrquidÃas. We nemen vandaag deel aan een wandeling onder begeleiding van een orchideeëndeskundige. We zijn hier al eens eerder geweest, en waren onder de indruk van de grote hoeveel mooie bloemen. We namen vele foto’s, maar achteraf bleek slechts één ervan een orchidee te zijn. Tips van kenners blijken dus erg welkom.
Tekst en foto’s: Helga van der Zon.
Kaart: © OpenStreetMap contributors
Jimera de LÃbar is een soort wandelkruispunt. Er lopen wandelpaden naar Benaoján, Atajate en Cortes de la Frontera. Ook is er een verbinding met de dorpjes aan de Genal rivier en BenalaurÃa. Zie je groene sterretjes, op de weg welteverstaan, dan loop je op de ‘Ruta de Fray Leopoldo’. Dit is de route die deze kapucijnermonnik uit Granada, die door de paus zalig werd verklaard in 2010, volgde wanneer hij van het station van Jimera, via Atajate naar zijn geboortedorp Alpandeire liep.
De rood-witte route is één van de 35 wandeletappes van de Gran Senda de Málaga (GR 249) die loopt langs de buitengrenzen van de provincie Malaga over 663 kilometer, door tal van natuurgebieden. Maar dat is voor een andere keer. We zijn hier nú gekomen voor een bloemrijke voorjaarswandeling.
Wilde orchideeën, een bijzondere plantensoort
De toppers in dit gebied zijn de wilde orchideeën die vanaf februari tot juni in bloei staan. Omdat de bodem van Andalusië zo kalkrijk is, is dit een orchideeën-buurt bij uitstek. Bovendien heerst er een mild klimaat, met net voldoende regen. Van de 115 soorten die op het Iberische schiereiland groeien, vind je meer dan de helft in de provincie Málaga. En maar liefst 20 soorten zijn alleen in Jimera te vinden.
Dankzij het microklimaat in dit gebied komen hier heel bijzondere variëteiten voor die afkomstig zijn van zowel het Noord-Europese als het Afrikaanse continent. Omdat deze soorten zich gemakkelijk onderling kruisen blijft het aantal nieuwkomers onverminderd toenemen en worden steeds nieuwe variëteiten ontdekt.
Nepinsecten
De orchidee is een plant met een aantal zeldzame eigenschappen. Zo zijn er verschillende manieren van voortplanting te onderscheiden. Sommige soorten bootsen vrouwelijke insecten na om de mannetjes aan te trekken en zich zo te laten bestuiven, andere soorten maken zoete nectar aan als lokmiddel, het aroma lijkt op die van het vrouwelijke insect.
Jimera de LÃbar heeft zich helemaal op de orchideeën gestort. Een heel festival, een mooie folder en er zijn routes aangegeven waar je de meeste bloemen aan kunt treffen. Maar daarmee ben je er nog niet: de orchideeën zijn moeilijk te vinden. Sommige zijn superklein en of goed verborgen. En je moet natuurlijk ook nog eens precies in het goede jaargetijde op stap gaan.
Maar…als je eenmaal een wat geoefender oog hebt ontwikkeld ben je verkocht: liefhebbers raken er niet over uitgepraat en zijn op zoek naar die ene speciale orchidee die ze alleen hier kunnen vinden. EN NOOIT PLUKKEN NATUURLIJK!!!
De route
Vertrekpunt is Jimera de LÃbar (Wikiloc130251290, Los Caminos de Orquidias, 7,5 km – 2,5 uur, niveau gemakkelijk/gemiddeld, vervolg alternatief 164021338 )
Het dorp is te bereiken via de prachtige A369, vanuit Gaucin of vanuit Ronda. Vervolgens bij Restaurante El Paisaje, van beide kanten afslaan naar de MA-8307. Rij naar de Calle Martires en parkeer langs de straat aan de rand van het centrum.
We lopen vanaf de auto het centrum in en nemen even een kijkje op het dorpsplein bij de kerk en het gemeentehuis. In één van de zijstraatjes bevindt zich, met terras, Bar la Coperativa voor een koffie of drankje. Via de Calle Peña verlaten we het kleine centrum weer.
Aan het einde bevindt zich een routepaal en een oude fontein uit 1789. Vroeger was dit een ontmoetings-en handelspunt voor locals en passanten. Hier was drinkwater, konden dieren hun dorst lessen en werd de was gedaan.
De eerste ontdekking!
We volgen een klein stukje de weg (richting La Dehesa) en slaan bijna direct rechtsaf het pad op. Let op: hier zagen we al de eerste orchidee! Het pad loopt langzaam omlaag. Na enige tijd volgt een splitsing, het verharde pad loopt door maar wij slaan juist links af, het onverharde pad op met een prachtig uitzicht over het dal en de bergen.
Dit blijven we rechtdoor volgen totdat we een riviertje oversteken. Even later volgt een hek met een wildrooster, aangegeven met rood/witte bandjes.
Bij een informatiebord slaan we rechtsaf richting La Dehesa, één van de officiële orchideeënlaantjes. Wanneer we een aantal hekken bereiken zien we een bord Sendero dat ons naar links wijst. We lopen door een veld totdat er rechts een bruinrood zandpad zichtbaar wordt. We volgen het pad naar beneden waar aan het einde weer een wildrooster volgt.
Rechts is een groene brug te zien die over het treinspoor loopt. Deze brug steken we over. Aan de overkant is er links een park met vakantiehuizen (Molino la Flor). Voor wie het spannend vindt, je kunt hier slapen in een watermeloen. We volgen het pad hier naar rechts terwijl links van ons de rivier de Guadiaro loopt. We passeren een plek waar in de zomer gezwommen en gekanood kan worden.
Direct na het witte huis Venta del Rey, slaan we rechtsaf tussen een hek en een slootje door, op de paal aangegeven als rode route. Voor kans op orchideeën volgen we de Cañada del Olivar, die een slinger omhoog maakt. (Wie korter en vlak wil wandelen kan het pad langs de rivier rechtdoor volgen – bij het station onder de tunnel doorlopen, en daarna de route weer oppakken.) Via het pad omhoog arriveren we weer bij het treinspoor. Pas op! Voorzichtig oversteken. Vanaf de start beneden, lopen we in ongeveer 30 minuten naar het keerpunt op de top. Hier staat ook weer een orchideeën infobord.
Jong grut in de bloemenweides
Met een scherpe bocht keren we om naar een naastgelegen pad. Iets verderop steken we de verkeersweg over om het pad te vervolgen. Hier treffen we de eerste lammetjes in een weide vol wilde bloemen, en op de achtergrond rijzen de enorme bergen omhoog. Een mooi plaatje. Onderaan dit pad steken we nogmaals de verkeersweg over en vervolgen het pad naar rechts. Bij het orchideeën info bord gaan we linksaf, het graspad in van La Trocha tot aan een nieuw aangelegde weg. Hier slaan we rechtsaf.
Vanaf hier wijken we af van de originele Wikiloc route, er werd behoorlijk aan de wegen gebouwd. (alternatief 164021338)
Omdat een voetpad (nog) ontbreekt lopen we voorzichtig langs de kant van de weg. Wanneer we onder het viaduct door zijn gegaan moeten we opletten voor een graspaadje naar rechts, La Cuesta de la Barca. Of is er behoefte aan een pauze? Dan gaan we eerst even rechtdoor. We komen nu uit bij het station. Hier is ook de voetgangerstunnel die vanaf het pad langs de rivier komt. Iets verderop is bar Allioli, voor een drankje of uitgebreider lunch. (De originele Wikiloc route gaat hier rechtdoor, maar wij keren om). Na de stop keren we terug naar het graslaantje. Hier gaan we in, steken verderop de weg over en lopen omhoog, richting dorp. Bij de T-splitsing gaan we rechts. We bereiken weer de plaats waar we begonnen zijn.
Eten bij het Zwarte Schaap
Wie na afloop een hapje wil eten kan terecht bij Venta La Oveja Negra, handig even de auto te verplaatsen. Behalve een Spaanse lunch kun je hier, (van 24 juni tot 10 september) ook verkoeling zoeken in het plaatselijke zwembad. Een andere lunchoptie is El Paisaje bij de afslag van de MA-8307 naar de A-369, waar we op de heenweg met de auto afsloegen. Op de weg terug, biedt de Mirador de Atajate tenslotte nog een prachtige uitkijk over het bergmassief.
Alternatief: Orchideeën en Vogels (Wikiloc 163976736)
Een leuk kort Orchideeën-wandelingetje is die naar de Observatorio Ornitológico vanaf de Paseo del Chorro. In het noordoostelijke deel van de stad ligt de gerestaureerde Chorro-fontein, met een vlinderoase en een vijver voor libellen en amfibieën. Een prachtig bergopwaarts pad doorkruist olijfgaarden en amandelterrassen en leidt naar het Vogelobservatorium met, in de schaduw, een picknicktafel. Vervolgens daal je weer af naar de Chorro-fontein door een gebied met unieke planten en prachtige vergezichten.
In de SerranÃa de Ronda kun je allerlei activiteiten ondernemen. Informatie over bijvoorbeeld kanoën en klimmen vind je hier.
Blauw: wandelroute. Rood: verkorte route. Groen: orchideeënpaden