Belgisch ambassadeur Didier Nagant de Deuxchaisnes moest toen hij aan zijn nieuwe baan in Madrid begon, meteen alle zeilen bijzetten: veel van zijn landgenoten waren getroffen door de DANA in Valencia.
En aan hem ook de taak om met de Spaanse koning om tafel te zitten om de Europalia tentoonstelling in Brussel te organiseren. “Ik heb nog geen tijd gehad om veel van Madrid te ontdekken, maar ik vind Spanje sowieso een fantastisch land!”
Tekst & foto’s: Maria Kupers, Belgische Ambassade, Stock
Het is rustig op de Belgische ambassade in Madrid als we aan het einde van de middag in de werkkamer van ambassadeur Didier Nagant de Deuxchaisnes een kopje thee drinken en een goed gesprek voeren over de toestand in de wereld, de relaties tussen Spanje en België en zijn werk.
“Er staan 40.000 Belgen ingeschreven bij onze Belgische Consulaten” aldus de ambassadeur. “We weten dat niet iedereen zich inschrijft, bij de consulaten of bij de gemeente. Volgens onze schattingen wonen er 100.000 landgenoten in Spanje. Ze spreken de taal en integreren, echte Belgische kolonies zijn hier niet. Daarnaast weten we dat er elk jaar 2,8 miljoen Belgen naar Spanje komen. Dat zijn vakantiegangers, mensen met een vakantiehuis en mensen die hier wonen en even in België op familiebezoek zijn geweest.”
Ongeruste families
En daarmee komen we meteen op het onderwerp van de overstromingen van afgelopen najaar in Valencia. “De communicatie met die regio viel weg en ongeruste familieleden en vrienden uit België belden ons in de hoop dat wij ze meer konden vertellen. Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft een register waar vakantiegangers en residenten in het buitenland zich kunnen inschrijven. In geval van nood kunnen we ze dan makkelijk bereiken. Gelukkig hebben we hier ook onze lokale en regionale netwerken, onder meer via de consulaten, en het was al vrij snel duidelijk dat er geen Belgische slachtoffers waren gevallen. Maar mensen hebben wel schade geleden” vertelt de ambassadeur.
België loves Spain
Spanje is geliefd bij de Belgen, in de laatste jaren kiezen steeds meer Belgen voor een leven onder de Spaanse zon. Het consulaat in Alicante merkt een toename van 95 procent, in Barcelona en Madrid is het aantal Belgen met 47 procent toegenomen en in Tenerife met 63 procent.
En net als bij de Nederlanders zijn dit niet alleen de gepensioneerden en Erasmus studenten, steeds meer Belgische ondernemers zijn actief in Spanje. Professionals die zich richten op de Belgische inwoners in het land, maar ook grote bedrijven zoals Solvay, UCB, IMEC en IBA doen zaken in Spanje.
“Microchipproducent IMEC doet een investering van 300 miljoen om zich in Málaga te vestigen. De tech-hub daar is echt fantastisch” vertelt de ambassadeur. “En tot mijn verbazing hebben Belgische projectontwikkelaars hier een nichemarkt gevonden: ze bouwen studentenwoningen en residenties voor ouderen.”
De liefde van tussen de Belgen en de Spanjaarden bestaat overigens al langer. In 1594 werd in Madrid de Fundación Carlos de Amberes opgericht. De steenrijke handelaar Karel van Antwerpen richtte deze op om zorg en assistentie te verlenen aan pelgrims uit de Lage Landen.
Het indrukwekkende oude pand is nog steeds in gebruik. Tegenwoordig kun je er allerlei Belgische kunstvormen bewonderen en worden er lezingen en voorstellingen georganiseerd. Het meest bijzondere is waarschijnlijk het schilderij van Rubens dat er in een grote hal hangt. Dit kunstwerk is écht door hemzelf geschilderd en tijdens zijn leven al door de stichting gekocht.

Jeugdherinneringen met de koning
Eén van de eerste dingen die een ambassadeur op zijn nieuwe post doet, is het overhandigen van de geloofsbrieven aan de koning. Koning Felipe en de ambassadeur bleken genoeg te praten te hebben. België organiseert elke twee jaar in Brussel de Europalia tentoonstelling. Dit jaar staat Spanje centraal en dat betekent dat er allerlei kunstwerken van hier naar België vervoerd gaan worden.
De vorige tentoonstelling met Spanje in de hoofdrol was in 1985. Het blijkt dat beide heren elkaar toen al hadden kunnen leren kennen. Koning Felipe was in die tijd kroonprins en het openen van de tentoonstelling was zijn eerste officiële optreden. “Hij vertelde me dat hij het heel spannend vond en de ervaring nooit vergeten is. Ikzelf was toen nog student en had dus alle tijd om de tentoonstellingen uitgebreid te bekijken. Misschien is toen mijn liefde voor Spanje wel begonnen!”
Eerst even buurten
Vrijwel nog vóór de ambassadeur de koffers uitpakte, nam hij contact op met zijn collega’s van de Nederlandse en Luxemburgse ambassade. “We wonen dan wel in Europa, de banden tussen de Benelux-landen zijn speciaal. Van oudsher begrijpen we elkaar”, aldus Nagant de Deuxchaisnes. “Spanje is voor ons een belangrijke partner binnen de EU. Je ziet dat de verhoudingen de laatste jaren zijn veranderd, niet alles draait meer om Duitsland en Frankrijk. België en Spanje vinden elkaar vooral op het gebied van milieu en klimaat.
“Het onderhouden van goede diplomatieke betrekkingen is voor een klein land als België van belang, met steun van andere landen kunnen we onze punten op de agenda zetten.”
Maar het vak van ambassadeur begint volgens Didier Nagant de Deuxchaisnes te veranderen. “Toen ik begon als diplomaat dacht ik, samen met mijn collega’s trouwens, dat het allemaal alleen maar beter zou worden. Er kwamen steeds meer democratieën bij, dat systeem werd gezien als de beste manier om een land te besturen. Mensenrechten werden vastgelegd en landen werden op de vingers getikt als ze zich er niet aan hielden en de rechtsstaat vierde hoogtij. Maar in plaats van een verdere ontwikkeling van deze basis, is er sprake van afkalving van rechten, van mensen en van landen. Diplomatie is onder dergelijke omstandigheden niet makkelijk.”

België in Spanje
De Belgische overheid heeft een sterk netwerk in Spanje bestaande uit de ambassade, het Belgische consulaat-generaal in Madrid, de drie beroepsconsulaten in Alicante, Barcelona en Tenerife, de negen ereconsuls, de Algemene Delegatie van Wallonië Brussel Internationaal, de economische en commerciële vertegenwoordigers van de drie gewesten van België (Wallonië, Brussel en Vlaanderen), de adviseurs in economische diplomatie, de toeristische diensten, de twee Kamers van Koophandel van België en Luxemburg (in Madrid en Barcelona), de toeristen kantoren van Turismo de Bélgica: Flandes y Bruselas en Visit Brussels (beide in Barcelona).
Daarnaast zijn er nog de Stichting Karel van Antwerpen, de Vereniging van Oud-Spaanse Studenten in België en Vrienden van België (ASEABEL) die dit jaar haar twintigste verjaardag viert en ongeveer 1000 leden telt, de Vereniging VIW Madrid en de Vereniging Belges de Madrid.
Nooit meer weg!
Een ambassadeurstermijn duurt maximaal vier jaar. De ambassadeur weet nu al dat hij wel langer zou willen blijven. “Spaans was mijn derde taal op school, mijn spreekvaardigheid moet weer wat bijgespijkerd worden, maar ik red me prima. Het is een fantastisch land, als ik ergens op werkbezoek ben, zoek ik altijd even een momentje om een museum te bezoeken. En de gastronomie! Lastig om een vergelijking met België te maken natuurlijk, maar ik moet toegeven dat het Mediterraans dieet wel gezonder is. De smaak van de zon komt overal in terug”, sluit de ambassadeur af.