Ronald Dorlas is Vinoloog van de Nederlandse Wijnacademie sinds 2007. Zijn belangstelling voor wijn dateert van ver voor die tijd. Hij heeft wijngebieden in Frankrijk, Italië, Duitsland, Californië, Australië, Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika bezocht en is enthousiast wijnproever. In deze column schrijft Ronald maandelijks over Spaanse wijnen. Volg Ronald’s proefnotities op https://www.vivino.com/users/ronald.dor/. Reacties of uw interesse in (niet-commerciële) wijnproeverijen kunt u mailen naar ronald.dorlas@gmail.com
Galicië in het noordwesten van Spanje is het koelste en regenachtigste deel van Spanje met weelderige groene valleien, het wordt ook wel Groen Spanje genoemd. Aan de Atlantische kust bloeit de zeevruchten teelt, die heel Spanje voorziet van oesters, mosselen, kokkels en krab. De frisse, pittige witte wijnen van de Albariño, Godello en Treixadura druiven die hier worden gemaakt, passen uitstekend bij de zeevruchten.
Galicië kent 5 gebieden van oorsprong, in het Spaans Denominación de Origen (D.O.). De grootste en meest bekende D.O. is Rías Baixas, dat dicht tegen de Atlantische kust ligt ten zuiden van Santiago de Compostela. Verder landinwaarts naar het oosten liggen de kleinere D.O.’s Ribeiro, Ribeira Sacra, Monterrei, Valdeorras. De aangrenzende D.O. Bierzo in Castilla y León sluit qua klimaat en wijnbouw nauw aan bij Galicië.
Ziltig Rías Baixas
Daar waar Galicië’s voornaamste rivieren, Miño, Sil, Ulla en Lérez, in de Atlantische oceaan uitmonden, zijn grote delta’s – in het Spaans rías – ontstaan. Verspreid tussen de lagere delta’s – “rías baixas” – van Galicië liggen ruim 10.000 hectare wijngaarden, waar Albariño druiven worden verbouwd. Rías Baixas kent vijf subgebieden: Val do Salnés, Condado do Tea, O Rosal, Ribeira do Ulla en Soutomaior, waarvan Salnés het belangrijkste gebied voor de Albariño is. In Condado en O Rosal, gelegen aan de noordoever van de Miño, is het warmer en worden Treixadura en Loureiro druiven verwerkt in blends met Albariño.
De bodem van Rías Baixas bestaat uit graniet, waardoor de wijnen een minerale component meekrijgen. Albariño druiven leveren wijn met frisse aroma’s van citrus, groene appel, steen fruit (perzik, abrikoos) en tropisch fruit (ananas, mango, passievrucht). In Val do Salnés aan de kust geeft het brakke water in de delta’s iets ziltigs mee. Meer landinwaarts, in het warmere Condado do Tea, komen de weelderige perzik aroma’s meer tot uitdrukking. De wijnen kunnen het beste jong gedronken worden, want ondanks de stevige zuurgraad raakt de wijn na ongeveer een jaar zijn frisse citrus aroma’s en het strakke minerale mondgevoel kwijt, de wijn krijgt dan een geur van gist en tarwe, een wat lompe smaak en een week mondgevoel.
Mijn favoriete wijnmakers uit Rías Baixas zijn: Mar de Frades, Martin Códax, Pazo san Mauro, Pazo de Señorans, Terras Gauda, Viña Nora.
Historisch Ribeiro
Volgens Miguel de Cervantes (auteur van Don Quichote) was Ribeiro de “Moeder der Spaanse wijn”. In de 16e eeuw was het één van Europa’s belangrijkste wijngebieden en groot exporteur naar Engeland. Ribeiro ligt ten oosten, landinwaarts van Rías Baixas en is onderverdeeld in 3 districten:
Avia, het oudste en traditioneelste district, met subzone Gomariz, waar de beste witte wijnen vandaan komen;
Arnoia met de kleinste wijngaarden en lichte, geurige wijnen;
en
Miño, het commercieelste.
Het gebied heeft een reputatie voor frisse, geurige wijnen van de Treixaduro druiven, die worden verbouwd op steile hellingen. De Treixaduro wordt vaak geblend met Albariño en geeft de wijn een rinze frisheid en wat meer structuur (body) dan de wijnen van Rías Baixas. Men maakt er ook een zoete dessertwijn van Treixaduro volgens de “appassimento” methode (van gedroogde druiven, zoals Amarone di Valpolicella) en een rode wijn van Caiño met hoge zuren en stevige tannines.
Mijn favoriete wijnmakers zijn Luís Anxo Rodríguez Vázquez, Lagar do Merens en Viña Mein.
Adembenemend Ribeira Sacra
Ribeira Sacra (heilige oevers), gelegen langs de oevers van de Sil en de Miño, heeft een prachtig landschap. Hier wordt witte wijn van Godello gemaakt, maar Ribeira Sacra is het meest bekend om zijn rijpe, geconcentreerde rode wijnen van Mencia, Merenzao en Garnacha. De druiven worden verbouwd op honderd meter hoge terrassen langs ongelooflijk steile hellingen en kunnen alleen met de hand geoogst worden. De leisteen bodem geeft de wijnen een elegante mineraliteit mee, vergelijkbaar met noordelijke Rhône wijnen.
Aanbevolen wijnmakers: Domino do Bibei, Guimaro.
Bourgondisch Valdeorras
Valdeorras is de meest oostelijk en hoogstgelegen D.O. van Galicië en herbergt tevens Spanje’s grootste leisteen groeven. De belangrijkste druif in Valdeorras is de Godello, een inheemse druif van hoge kwaliteit, die een wijn oplevert met een fris citrus aroma, bloemige en kruidige tonen en een strakke mineraliteit van leisteen. In een andere stijl van wijn maken, met druiven die later in het seizoen geoogst worden en die een rijping op eikenhouten vat ondergaan, levert Godello een wijn met het rijke karakter van een witte Bourgogne, die jarenlang bewaard kan worden. De meester van deze stijl is Rafael Palacios (broer van gerenommeerde wijnmaker Alvaro Palacios uit Priorat).
Mijn favoriete wijnmakers: Avancia, Casal Novo, Valdesil, Rafael Palacios
Opkomend Monterrei
Monterrei is de minst bekende en kleinste D.O. van Galicië. Het ligt aan de grens met Portugal. Er wordt vooral rode wijn gemaakt van Alicante Negro, Garnacha en Mencia, maar ook witte wijn van Godello. Monterrei heeft een continentaal klimaat, in de zomer is het het warmste gebied in Galicië, in de winter het koudste gebied, hetgeen volle, rijpe rode wijnen met veel alcohol (14%) voortbrengt.
Aanbevolen wijnmakers: Gargalo, Pazos del Rey, Valmiñor.
Bierzo
Bierzo hoort eigenlijk niet bij Galicië, want het ligt in Castilla y León, maar het grenst aan en deelt het klimaat van Valdeorras. Hier komen de beste Mencia wijnen van Spanje vandaan. Mencia is een moeilijke druif, die voldoende warmte nodig heeft om te rijpen, maar niet te veel om te voorkomen dat het alcoholpercentage te hoog wordt. Het zijn intense, geconcentreerde wijnen met een robijnrode kleur, een complexe structuur, rood fruit aroma’s, kruidigheid, frisse zuren, zachte smaak en mineraliteit. Men maakt er ook uitstekende, frisse rosé’s van Mencia.
Aanbevolen wijnmakers: Prada a Tope, Pérez Caramés, Descendientes de J Palacios (van Alvaro Palacios). Camino del Norte is een interessante bodega, die buiten de regels van D.O. Bierzo opereert.
