Het woord ‘holistisch’ duikt steeds vaker op in zorgland. Het klinkt vriendelijk en betrokken, maar wat betekent het eigenlijk? Spreekt zo’n etiket het zorgzoekende publiek echt aan? Schept het vertrouwen in de arts, therapeut of coach die zich zo presenteert? Of roept het juist vragen en twijfel op?
Zelf gebruik ik het woord ‘holistisch’ niet. Vanuit mijn medische achtergrond weet ik dat de term is afgeleid van het Griekse holos, wat ‘geheel’ of ‘allesomvattend’ betekent. Maar die kennis geeft me weinig houvast wanneer ik de publiciteit lees van een zorgverlener met een ‘holistische aanpak’. Wat mag je daar als cliënt precies van verwachten? Vanuit dat gevoel heb ik het woord altijd vermeden in mijn eigen communicatie.
Toch vraag ik me af: laat ik daarmee geen kansen liggen? Als zelfstandige ben ik immers zelf verantwoordelijk voor het aantrekken van cliënten. Zou het mij als ondernemer juist een voordeel opleveren om het wél te gebruiken als publiekstrekker? Die vraag legde ik voor aan mijn netwerk, bestaande uit vrouwen die passen bij mijn potentiële cliënten: tussen de 40 en 65 jaar, professioneel actief en gewend om zorg te zoeken of aan te raden.
De antwoorden verrasten me: ruim 70% zou géén afspraak maken met een zorgverlener die zich ‘holistisch werkend’ noemt! Dat was een echte eyeopener. De dames vonden het vaag of zelfs zweverig klinken. De overige 30% stond er voorzichtig positief tegenover; de term sprak alleen aan als uit de rest van de communicatie duidelijk werd hoe de hulpverlener werkt en denkt. Opvallend genoeg had niemand spontaan een positieve associatie met het woord ‘holistisch’.
Voor mij betekent holistische zorg dat je een klacht niet alleen lokaal bekijkt, maar ook in relatie tot andere fysieke beperkingen, iemands leefstijl, mentale belasting en dagelijkse context. Dit is geen vaag streven, maar een doordachte manier van klinisch redeneren. Mijn gevoel is echter dat ‘holistisch’ tegenwoordig steeds vaker wordt gebruikt als modewoord, als marketingtool om te suggereren dat er ruim de tijd en aandacht is voor de cliënt. Dat klinkt natuurlijk prettig voor de zorgzoekende, maar zegt weinig over de soort behandeling die deze kan verwachten.
Begrijp me goed: dit is geen oordeel over collega’s die het woord ‘holistisch’ wél gebruiken. Wel een pleidooi voor heldere en duidelijke communicatie. Naar mijn mening heeft een zorgzoekende daar gewoon recht op.
En laten we niet vergeten: wederzijds vertrouwen tussen zorgzoekende en zorgverlener is de basis van een goede behandeling. En vertrouwen, dat begint met eerlijke taal die mensen echt begrijpen.
Foto: William Farlow
