De van een afstand wat monotoon uitziende, met donkergroen bostapijt beklede hellingen van de Montes de Málaga zijn veel diverser dan op het eerste oog lijkt. Biologen noemen het een uniek stukje natuur in Zuid-Spanje. Natuur die enerzijds door de mens met langdurige wijnbouw werd beschadigd, maar die dankzij diezelfde mens nu steeds verder in zijn oorspronkelijke staat terugkeert.
Tekst & foto’s: Else Beekman
Naast het uitgebreide netwerk aan boswegen waarover veel gefietst en gewandeld wordt, zijn er talloze wandelroutes. Velen daarvan zijn eenvoudig omdat ze gebruik maken van diezelfde boswegen, zodat je er ook complete families tegenkomt met kinderwagens. Op een bewolkte zondag kiezen wij voor een leuke route in het hart van dit kleine natuurgebied dat Málaga tegen de heftigste invloeden van de koude wind uit het noorden beschermt. Die beschutte ligging draagt flink bij aan het heerlijke microklimaat dat de Zuid-Spaanse stad al duizenden jaren aantrekkelijk maakt voor zowel inwoners als bezoekers. Onze wandelroute doorkruist een gebied dat in augustus 1986 volledig werd verwoest door een bosbrand en laat ons nu – ruim dertig jaar later – op een geruststellende manier zien hoe veerkrachtig de mediterrane begroeiing is. De dichtbegroeide heuvels van de Montes zorgen er tegelijkertijd voor dat Málaga gevrijwaard blijft van de ergste overstromingen. Aan het begin van de 20e eeuw kwamen die regelmatig voor als bij heftige regenbuien de rivier Guadalmina buiten zijn oevers trad. Het water stroomde van de voor de wijnbouw ontboste hellingen de rivier in, met desastreuze gevolgen. De rivier mondt uit aan de westkant van de haven in de stad.
De ‘ruta del Cerrado’ is qua moeilijkheidsgraad niet heel hoog gegrepen, al zit er wel een stevige klim in die op één stuk het grootste gedeelte van het hoogteverschil in de route beslaat. Dat is 200 meter op een totale afstand van 2.780 meter. Wie op steile stukken liever klimt dan daalt, kan er zoals wij deden voor kiezen om de route anders te lopen dan de meeste omschrijvingen voorschrijven. Het overige gedeelte van de route leidt over een onverharde bosweg, waar je incidenteel bestemmingsverkeer tegenkomt. Op de regenachtige zondagmiddag dat wij de wandeling deden, hebben we geen auto gezien.
Vertrekpunt
Het vertrekpunt is het recreatiegebiedje El Cerrado dat tegenover de ingang van Hotel Humaina ligt. Dit is de enige accommodatie in het beschermde natuurgebied en ligt diep verscholen tussen de bomen onderin een dal dat er verstild bijligt. Een effect dat versterkt wordt door de laaghangende sluierbewolking die zich in slowmotion op de toppenzee in vijftig tinten groen neervleit. De grootte van de parkeerruimte tussen het hotel en het recreatiegebiedje verraadt dat het hier regelmatig drukker is dan nu met slechts onze twee auto’s. Wel horen we het gezellige geluid van picknickende Spanjaarden waar een heel klein wit hondje omheen dribbelt dat een roze regenjasje draagt en geen pootjes lijkt te hebben. Bij nader inzien blijken die zo bruin van de modder te zijn dat ze tegen de achtergrond lijken te verdwijnen. De miezerige regen trotserend, kiezen we ervoor te met het klimwerk te beginnen.
Geocachen
Om de wandeling voor de kinderen wat avontuurlijker te maken, laten we hen zoeken naar een ‘geocache’. Geocaching is een soort schatzoeken, waarbij je de term schat even flink moet relativeren. Het is een van oorsprong Amerikaans buitenspel dat je laat zoeken naar een cache. Dat is een waterdicht doosje met daarin een logboekje en een ‘schat’. Die localiseer je met behulp van een gps-ontvanger of een mobiele telefoon met de Geocache app. Je opent de app en die geeft dan waar je ook bent de dichtstbijzijnde caches aan. Dat klinkt gemakkelijker dan het is. Al weet je de locatie en plaatst de verstopper vaak hints in de app, dan nog liggen de doosjes vaak verstopt onder rotsen, in holle bomen of op andere onmogelijk direct vindbare plekken. Voor ons is het een ideale manier om de kinderen geboeid te houden tijdens elke wandeling die we doen. Als echte avonturiers en ervaren berggeiten klimmen ze vliegensvlug het pad op om maar zo snel mogelijk in de buurt van de cache te komen.
Flora en fauna
Na een minuut of tien geklommen te hebben, valt ons oog op iets helderroods dat flink contrasteert met het omringende groen. Het zijn aardbeitjes van de ‘madroño’, de aardbeiboom. We zien langs de route hier en daar ook wat heldergroene ‘palmitos’, de enige autochtone palm die in Europa groeit. Verder veel jeneverbessen, wilde olijfbomen, kamperfoelie, kamille, munt, verschillende soorten eiken en natuurlijk heel veel dennebomen. Als de hond opeens stopt om op iets te kauwen om dat vervolgens haastig uit te spugen, zien we dat hij een stukje ‘armeluis chocolade’ in zijn bek had. De donkerbruine peulen van de Johannesbroodboom schijnen vooral geliefd te zijn onder ezels en paarden. Ook mensen kunnen de bonen, die niet zo lekker ruiken, eten. Ze maakten eeuwenlang gerechten en dranken zoet, voordat suikerriet die functie overnam. De peulen kunnen ook gebruikt worden om chocola te vervangen in koekjes. Van dichtbij is de flora van de Montes de Málaga zeker een stuk diverser dan je op het eerste gezicht zou vermoeden. Behalve onze eigen honden komen we geen dieren tegen op onze route. In de montes leven kameleons, wezels, bunzingen, wilde zwijnen en kleinere roofvogels zoals haviken, buizerds en de grote oehoe.
Mirador El Chochino
Later op de route, vanaf het uitkijkpunt Mirador El Cochino, kunnen we nog duidelijk de grens zien met het gedeelte dat ooit door vlammen is verwoest. Vlakbij de mirador geeft onze geocache app aan dat we heel dichtbij zijn. De kinderen schuifelen voorzichtig een stukje de berg af door voor hun heuphoge struiken en een opgewonden kreet kondigt de vondst van de schat van de dag aan. Het valt een beetje tegen, want het is een in verre staat van ontbinding verkerend plastic bakje met een logboekje erin waarvan alle tekst door het regenwater is uitgelopen. Toch zijn de jongens blij met hun vondst, die ze met een nieuw zakje een beetje proberen op te kalefateren en op dezelfde plek terugleggen. De mirador is vernoemd naar het beeld van een ‘cochino’ dat een lokale kunstenaar maakte van in het park gevonden oud schroot. Een ‘cochino’ is niet zomaar een varken, maar eentje die speciaal voor de ‘matanza’ wordt gehouden. Dat is de jaarlijkse traditionele varkensslacht die boerenfamilies overal in Spanje in het binnenland begin december organiseren. Het uitzicht hier is erg boeiend. Over de toppen van de vele bomen schittert de baai van Málaga in de verte, meer naar rechts draaiend zien we Churriana en Alhaurín de la Torre liggen met daarachter de toppen van de Sierra de Mijas en zelfs nog verder weg die van de Sierra de las Nieves. Om ons heen domineren alle tinten groen, terwijl verder in het uitzicht het vooral de grijstinten zijn die de verte in steeds waziger worden. Hier en daar breken zonnestralen door gaten in het wolkendek met een spectaculair effect op ons panorama.
Hotel Humaina
Vanaf de mirador zetten we de daling in, nog een tijdje genietend van het mooie uitzicht op links. De kinderen gooien stokken vooruit, waar de twee honden elkaar voor de poten lopend, dol achteraan rennen. Hotel Humaina lijkt nog heel ver weg en ligt omringd door dennengroen eenzaam in de diepte. Die aanblik leidt bij de kinderen tot de ietwat ontmoedigend klinkende reactie: ‘is het nog zo ver?’ Maar dat valt reuze mee en twintig minuten later zijn we er en belonen onszelf met een wijntje en een bordje Spaanse kaas en jamón ibérico. We zijn dan iets minder dan twee uur onderweg geweest. Het hotel laat gelukkig huisdieren toe. De honden worden nieuwsgierig begroet door de viervoeter van de eigenaar. Binnen brandt de haard en ruikt het eten er zoals de inrichting eruit ziet: rustiek, traditioneel en degelijk. Precies wat je verwacht van een hotel op deze plek, waar de stilte ´s nachts overdonderend moet zijn. Zomers kun je er zelfs na je wandeling even afkoelen in het zwembad. Dat gaan we zeker nog een keer proberen.
Hoe kom je er
Neem vanuit Málaga of vanuit Colmenar de A-7000 die deze plaatsen met elkaar verbindt langs de oostkant van de Montes de Málaga. Deze kronkelt vanuit de stad omhoog en biedt na elke bocht weer andere wijdse vergezichten op enerzijds de stad en aan de andere kant de Axarquía helemaal tot Cómpeta. Ongeveer 300 meter na kilometerpaaltje 546 neem je bij de ‘venta’ (wegrestaurant) Fuente de la Reina linksaf de weg het natuurgebied in. Volg vanaf hier de borden die Hotel Humaina en ‘Area Recreativa El Cerrado’ aangeven. Bij het hotel parkeer je de auto. Als je de weg verder zou volgen, kom je na eindeloos veel bochten, schilderachtige plekken en een opvallende stilte weer uit op de A-7000.
