Roel Nieuwenkamp zou een uitstekende ambassadeur van Spanje zijn: in de acht maanden dat hij als Nederlands ambassadeur in Madrid werkt is hij als een blok voor de stad én het land gevallen. En dat komt goed uit, want ook tussen Nederland en Spanje worden de banden steeds inniger. Tijdens een gesprek in zijn nieuwe favoriete koffiebar vlak bij de ambassade
in Madrid vertelt Nieuwenkamp enthousiast over
zijn werk en leven.
Tekst: Maria Kupers. Foto: Rob Zoutberg
Als je een willekeurige Madrileen vertelt dat de Nederlandse ambassade in één van de ‘Cuatro Torres’ zit, wordt er met ontzag gereageerd. Geen traditionele villa met oprijlaan en hek maar een hippe zakenlocatie, dat hebben de Nederlanders goed voor elkaar. Vanaf zijn kantoor op de 36e verdieping heeft ambassadeur Roel Nieuwenkamp een prima uitzicht op zijn geliefde stad.
Nieuwenkamp heeft het artikel over waterstof in de vorige editie van ESpecial gelezen en is enthousiast. “Waterstof is de toekomst en Spanje gaat een grote rol spelen in de voorziening daarvan. En dat is voor Nederland enorm interessant. Niet alleen heeft Nederland waterstof nodig, we hebben ook kennis en kunde in huis om met de Spanjaarden samen te werken. We hebben op dit moment een vacature uitstaan voor een projectmanager energietransitie. Die gaat op zoek naar nog meer samenwerkingsmogelijkheden voor bedrijven in Spanje en Nederland. Je krijgt dan een win-win situatie: de ontwikkelingen gaan sneller en het bedrijfsleven doet goede zaken. De focus ligt daarbij op groene waterstof. Er gebeurt al veel op dat gebied, zie de overeenkomst tussen de havens van Algeciras en Rotterdam, maar er liggen nog veel kansen.”
Zelf bepalen?
Het enthousiasme van Roel Nieuwenkamp straalt duidelijk van hem af, de vraag is dan ook in hoeverre je als ambassadeur zelf je taken kunt bepalen. “Dit onderwerp is een gelukje, net als met mijn persoonlijke belangstelling voor technologie. Beiden staan op het prioriteitenlijstje van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Zij bepalen op welke gebieden ze de komende jaren de focus willen leggen en daar gaan wij hier op de ambassade mee aan de slag. De belangstelling voor Spanje en het verstevigen van de relatie tussen beide landen is de afgelopen jaren toegenomen. We konden het altijd al goed vinden maar vooral sinds de Brexit en de oorlog in Oekraïne zijn de verhoudingen in heel Europa anders komen te liggen.”
Een goed voorbeeld van die veranderde verhoudingen is het rapport dat (de ambtenaren van) Rutte en Sanchez opstelden om de afhankelijkheid van landen als Rusland en China te verminderen. Waar voorheen Duitsland en Frankrijk altijd de boventoon voerden in de Europese Commissie, kijkt men volgens Nieuwenkamp nu ook naar Nederland en Spanje. Het idee heerst dat als deze landen het ergens over eens zijn, het dan waarschijnlijk voor alle landen acceptabel zal zijn.
Ondernemers in hart en nieren
Nederlanders doen al eeuwen overal ter wereld zaken en de Nederlandse overheid wil dat graag zo houden. Eén van de taken van de ambassades is dan ook het bevorderen van de contacten tussen de bedrijven in Nederland en die in de respectievelijke landen. Nieuwenkamp zit inmiddels ruim acht maanden in Madrid en heeft de meeste Nederlandse business clubs in het land bezocht. Hij heeft dus een goed beeld van welk type bedrijven en zelfstandig ondernemers er op dit moment in Spanje aanwezig zijn.
De Economische Afdeling en de Landbouw Afdeling van de ambassade en het Netherlands Bussiness Support Office in Barcelona ondersteunen Nederlandse ondernemers die zich in Spanje willen vestigen. Ze helpen bij het maken van marktscans en het zoeken naar partners in het land. “Uit recent onderzoek blijkt dat ongeveer 2.500 Nederlandse ondernemers, van zzp-ers tot middelgrote bedrijven, zich in Spanje willen vestigen. Wij ondersteunen hen waar we kunnen. We zien hier vooral kansen voor start-ups op technologisch gebied, duurzame energie en gezondheidszorg” vertelt Nieuwenkamp.
Flamenco & klompendans
Goede vrienden weten dingen van elkaar. Hoe ze over bepaalde zaken denken en wat de tradities en cultuur zijn. Daarom lezen beleidsmedewerkers van de ambassade alle Spaanse kranten, bekijken alle zenders en praten met diplomaten, politici, denktanks en burgers.
Om de Spanjaarden een goed beeld te geven van de diverse facetten van Nederland is de ambassade onder andere actief op social media met posts over hoe Nederland met specifieke sociale, politieke of economische thema’s omgaat. Daarnaast zijn kunst en cultuur een prima manier om een land onder de aandacht te brengen.
“Net als de Nederlandse ondernemers steunen we ook Nederlandse ontwerpers, fotografen, schrijvers en filmregisseurs om voet aan de grond te krijgen in Spanje. Bijvoorbeeld door middel van het Festival de Cine por Mujeres in Madrid. En nee, we zijn niet subtiel aan het kolonialiseren”, lacht Nieuwenkamp. “Een uitwisseling van cultuur draagt bij aan begrip voor elkaar, het geeft een beeld van een samenleving en er kunnen nieuwe interessante samenwerkingen ontstaan. Opnieuw die win-win situatie waar beide landen belang bij hebben.”
Core business: staatsburgers
Nieuwenkamp werkte voorheen als ambassadeur in Argentinië, onder dat ambassadeurschap vallen ook Uruguay en Paraguay. “Tijdens de pandemie was de ambassade vooral bezig met wat haar hoofdtaak is: er zijn voor de Nederlanders in het buitenland. Iedereen weet dat je voor allerlei soorten noodgevallen en paspoorten bij de ambassade terecht kunt. Maar we doen meer. Duizenden Nederlandse toeristen in ‘mijn’ landen werden in die tijd uit hun hotels gezet en konden ook geen vlucht naar Nederland krijgen.
Het hele team heeft keihard gewerkt om iedereen weer veilig thuis te krijgen. Hetzelfde principe als onlangs in Sudan gebeurde, de hele organisatie van een evacuatie is in handen van de ambassade. Een uitdaging maar wel bevredigend als je het voor elkaar hebt gekregen” aldus de ambassadeur.
Madrid is fantastisch!
Terwijl we het over zijn werk hebben wordt al duidelijk dat Roel groot fan van Spanje is. “Ik heb in Parijs en Buenos Aires gewoond, maar Madrid is echt het summum. Elke keer weer als ik bij een ministerie op bezoek ga word ik overdonderd door de schoonheid van het gebouw. Dat zie je nergens. En de parken! De geschiedenis en het culturele aanbod! Ik vind het echt een prachtige stad waar ik elke keer weer nieuwe dingen ontdek”, vertelt Nieuwenkamp.
In zijn vrije tijd is Nieuwenkamp fanatiek fietser. “De Casa de Campo of El Pardo als ik niet al te ver weg wil en anders naar de Sierra, 40 minuten met de auto en de fiets achterop. Je hebt hier alles in de buurt.”
Voor zijn werk komt de ambassadeur op verschillende plekken in het land en hij heeft ondertussen een lange wensenlijst van gebieden waar hij nog naartoe wil. “Als ik voor mijn werk ga, krijg ik vooraf van de consulaire afdeling in die regio uitgebreide informatie over de belangrijkste zaken. Privé-reisjes bereid ik niet zo voor, ik kijk gewoon wat er op me af komt. Spanje heeft zo enorm veel te bieden, ik ben gek op de natuur en de geschiedenis en cultuur van het land zijn fascinerend. En niet te vergeten het smakelijke eten. Een simpel geroosterd stuk brood met een teentje knoflook, tomaat en jamón is al een feest. En natuurlijk de blauwe lucht, essentieel voor de lichamelijk en geestelijke gezondheid. Als mijn termijn er hier opzit zou ik nog zeker een jaar nodig hebben om alles te ontdekken. Ik begrijp heel goed dat zoveel Nederlanders hier willen wonen!”
