Rob Zoutberg woont al jaren in de Spaanse hoofdstad. Als NOS-correspondent bracht hij 17 jaar lang het nieuws uit Spanje en sinds kort werkt hij als woordvoerder op de Nederlandse ambassade, ook in Madrid. Op een terrasje bij de Plaza de España wisselen we verhalen uit over onze liefdes: Spanje, ons vakgebied en Madrid.
Tekst & foto: Maria Kupers
Kinderen op grote schommels, volwassenen die onder een boom op een bankje zitten, langzaam vollopende terrasjes aan de rand van het plein en in de verste verte geen auto te bekennen. De verbindingsweg vanaf het koninklijk paleis loopt namelijk onder de Plaza de España door. “Madrid was één van de eerste steden die in de jaren negentig begon met het afsluiten van straten voor het autoverkeer. Even later werd ook de ringweg M30 voor een deel ondertunneld. Burgemeester Ruiz-Gallardón had lef, Madrid is er een stuk mooier en leefbaarder van geworden.”
Buitenechtelijke relatie
Zoutberg woont inmiddels 20 jaar in de Spaanse hoofdstad en is voorlopig niet van plan daar weg te gaan. “Ik heb daarnaast ook vijf jaar gewerkt als correspondent in Italië, maar dat voelde alsof ik vreemdging. Kennelijk kun je maar een keer verliefd worden op een land, en in mijn geval was dat Spanje. Ik was blij weer terug te zijn in mijn Madrid. Toen ik in de jaren tachtig voor het eerst de Pyreneeën overstak viel me het verschil met Frankrijk meteen op: daar was alles aangeharkt en hier totaal niet. Ik hou niet zo van aangeharkt”, lacht Rob.
In de eerste bar waar hij in die tijd binnenstapte stonden 2 televisies tegelijk aan en dat geluid werd vermengd met de klanken van een gokautomaat, het stoorde Rob totaal niet.
“Ik voelde me meteen thuis hier. Ik hou van de ruimte, de leegte die je in grote delen van het land aantreft en ook de herrie op z’n tijd. En het feit dat niet alles tot in de puntjes geregeld is, eigen initiatief en zelf nadenken kunnen nog gewoon.”
Duende
Madrid is absoluut zijn favoriete plek maar de rest van Spanje is volgens hem net zo prachtig. Zijn vrouw komt uit Asturias en Rob sluit niet uit dat ze in de toekomst nog eens daarnaartoe verhuizen. “Het ruikt er als in Nederland, waarschijnlijk vanwege de regen, maar je hebt wel alle voordelen van het fijne Spanje. Sowieso denk ik dat die regio de volgende populaire bestemming wordt voor emigrerende Nederlanders, de costa’s zijn inmiddels wel heel vol en heet.”
Maar toch, hitte of niet, Andalusië is één van zijn favoriete deelstaten. “Jaren geleden verbleven we bij Belgische vrienden in Granada, in de wijk Albaicín. Bij het vallen van de avond gingen we naar de Mirador de San Nicolas om van de laatste zonnestralen die het Alhambra zo’n bijzondere kleur geven te genieten. Ik herinner me nog het gevoel van het warme muurtje waar we met een koud biertje in de hand op zaten. En de processies van de zigeuners van Sacromonte in Semana Santa, je begrijpt niet letterlijk wat er gebeurt en hebt er geen woorden voor, maar je voelt het wel. Die ongrijpbare sensatie die diep van binnen iets in beweging brengt, dat is wat ze volgens mij ‘duende’ noemen. Ik heb dat ook met de flamenco-muziek, het raakt mijn ziel.”
Verzameling dorpen
Madrid mag met haar 3,2 miljoen inwoners dan wel de grootste stad van Spanje zijn, het is eigenlijk een verzameling kleinere stadjes. Rob woont in de wijk Pacífico en kent alle uithoeken van de stad. “De stad is gewoonweg mooi, de parken zijn prachtig en er hangt een ‘jonge sfeer’. De meeste gebouwen zijn in de 18e eeuw gebouwd en er komen voortdurend nieuwe inwoners uit alle windstreken bij. Volgens mij zijn er maar weinig families te vinden van drie generaties Madrileños. De uitspraak ‘de Madrid al cielo’ bestaat niet voor niets: het is de mooiste plek in de buurt van de hemel. Buiten dat ligt de stad op 700 meter hoogte, de hoogstgelegen hoofdstad in Europa” aldus Zoutberg.
Verhalen vertellen
Hoe kan een journalist in hart en nieren nou overstappen naar een functie als communicatieadviseur van de ambassade, de onafhankelijkheid opgeven? Dat moet je volgens Rob niet zo zwart wit zien.
“Het blijft communiceren. Voorheen vertelde ik het Nederlandse publiek wat er in Spanje gebeurde en nu bestaat een deel van mijn werk uit het aan de Spanjaarden vertellen wat er in Nederland gebeurt. Mijn laatste jaar als correspondent was niet zo makkelijk. Na corona, de Brexit en de zekere gewenning aan de oorlog in Oekraïne neemt de belangstelling voor Spanje weer toe, maar zodra er ergens ter wereld weer iets groots gebeurde merkte ik dat ik mijn verhalen maar moeilijk kon slijten. Natuurlijk blijf ik het nieuws volgen en als ik iets interessants tegenkom speel ik dat soms door aan een collega. De ambassade heeft een aantal onderwerpen waar ze graag over wil communiceren, ik maak dus nog steeds verhalen. Net als bij het werk als correspondent denk je na over de invalshoek en stel je in overleg de boodschap samen. Veel van het werk gaat direct naar de sociale media. We zijn actief op Facebook, Twitter, Instagram en Linkedin, zowel in het Nederlands als in het Spaans en voor diverse doelgroepen. Zo komen mijn andere vaardigheden aan bod, ik vind het boeiend!”
Tijdens ons gesprek valt me al op dat Rob zulke prachtige beschrijvingen van situaties en zaken kan geven. Dat bloemrijke taalgebruik gaat hem goed van pas komen als hij in de nabije toekomst zijn nieuwste boek gaat schrijven. “De eerste letter moet nog op papier gezet worden maar het gaat over de geschiedenis van de familie van mijn vrouw, het leven op het platteland van Asturias en het Madrid van de jaren dertig in de vorige eeuw”, vertelt Rob.
Geheime plekjes
Aan elk genoeglijk gesprek komt een eind, Rob moet nog naar het Distrito Chino. Ik vraag nog of hij me voor de gek houdt, ik wist niet dat Madrid die had. “Ja echt, het is niet heel groot, maar er zijn flink wat uitstekende Chinese restaurants en supermarkten en er komen er langzaamaan steeds meer bij. Ik koop daar altijd de ingrediënten voor verschillende Aziatische gerechten, ze hebben echt van alles” zegt Rob.
Bij het metrostation nemen we afscheid met de belofte weer eens af te spreken, in één van onze geliefde steden Málaga of Madrid.