Cava kennen we allemaal als de voordelige mousserende wijn uit Spanje. Een voordelig alternatief voor champagne, net als Prosecco uit Italië. Een fles Freixenet of Cordoníu koopt u in de supermarkt voor rond €6. Dit is precies het imago waar de Corpinnat producenten vanaf willen. Op 1 februari jl. hebben 9 producenten van hoge kwaliteit cava zich afgescheiden van de Denominacion de Origen Cava en gaan hun wijn voortaan verkopen onder de merknaam “Corpinnat”. Zit er daadwerkelijk verschil tussen beide wijnen? We zochten het voor u uit.
Tekst: Ronald Dorlas. Foto: Maria Kupers
Wat is Cava?
Cava is mousserende wijn uit Spanje. De D.O. Cava valt geografisch grotendeels samen met de D.O. Penedès, het gebied ten zuiden van Barcelona, waar 95% van alle cava wordt gemaakt. Maar de D.O. Cava omvat ook gebieden in de Catalaanse provincies Girona, Lleida en Tarragona, en buiten Catalonië in Álava (Baskenland) La Rioja, Navarra, Extremadura, Valencia en Zaragoza.
Cava wordt gemaakt volgens de Metodo Tradicional (Methode Traditionelle, voorheen Methode Champenoise): eerst wordt stille wijn gemaakt van witte druiven, Macabeo, Xarello, Parellada (deze 3 maken 85% van Cava uit), Malvasia en Chardonnay; en rode druiven: Garnacha, Monstrell, Trepat en Pinot Noir. Vervolgens wordt de wijn van verschillende druiven en verschillende oogstjaren samengevoegd volgens de stijl van het cava-huis en op de fles getrokken. Dan wordt een mengsel van suiker en gist (licor de tiraje) toegevoegd en de fles wordt afgesloten met een kroonkurk. Hierdoor heeft een tweede gisting in de fles plaats, waarbij het koolzuur in de wijn gevangen blijft en de mousse vormt. Voor de tweede fermentatie worden de flessen horizontaal gelagerd in koele kelders (cava’s) voor minimaal 9 maanden. Aan het einde van de tweede fermentatie worden de flessen met de hals naar beneden in een rek (pupitre) geplaats en regelmatig een slag gedraaid met de hand of mechanisch (in de gyropalette) waardoor de gistresten naar de kurk zakken. Dan wordt de hals van de fles bevroren en de kroonkurk en bevroren gistresten verwijderd. Voordat de definitieve kurk op de fles gaat wordt de wijn aangevuld met licor de expedición (mengsel van wijn, suiker en geheime ingrediënten van het cava-huis).
De drie grote Cava huizen Cordoniu, Freixenet and García Carrión maken naar schatting 85%-90% van alle cava. Zij kopen het grootse deel van hun druiven en soms stille wijn van wijnboeren in D.O. Cava; slechts een klein deel van de druiven komt van hun eigen wijngaarden (net als bij de grote Champagne huizen).
En wat is Corpinnat?
Corpinnat is ook mousserende wijn uit Spanje maar wordt gemaakt volgens de Metodo Tradicional. Corpinnat. Deze onderscheidt door het gebruik van druiven uit een strikt afgebakend gebied in het hart van de D.O. Penedès, dat 23.000 ha wijngaarden omvat. De Corpinnat producenten menen dat dit gebied de wieg van cava is. Corpinnat laat zich vertalen als “geboren in het hart van de Penedès”. Het Corpinnat gebied valt samen met 80% van D.O. Penedès en 60% van D.O. Cava. Corpinnat is een geografische aanduiding, terwijl Cava een methode van wijn maken aanduidt.
Daarnaast onderscheiden de Corpinnat producenten zich door zich te houden aan strikte kwaliteits-regels:
- Corpinnat wordt gemaakt van organisch geteelde en met de hand geoogste druiven
- 75% van de druiven is afkomstig zijn van de eigen wijngaarden van de producent
- ingekochte druiven zijn van hoge kwaliteit met een minimale prijs van €0,70 per kilogram (de gemiddelde prijs in Penedès ligt rond €0,40/kg)
- 90% van de wijn wordt gemaakt van de inheemse druiven Macabeo, Xarello, Parellada, Malvasia, (Chardonnay, Pinot Noir en Trapet mogen maximaal 10% van de blend uitmaken). Voor rosé wijn mogen uitsluitend Garnacha, Monastrell, Sumoll, and Xarel·lo Rosat gebruikt worden
- de druiven worden geheel gevinifieerd in de kelders van de producent zelf (inkoop van stille wijn is niet toegestaan)
- de wijn ondergaat een tweede gisting in de fles na minimaal 18 maanden.
De L’Associació d’Elaboradors i Viticultors Corpinnat (AVEC) bestaat al sinds september 1997 en is sindsdien in discussie met de Consejo Regulador de D.O. Cava over de erkenning van deze nieuwe benaming. Ze zijn het niet eens geworden en daarom hebben negen Corpinnat producenten (Gramona, Llopart, Nadal, Recaredo, Sabaté i Coca, Torelló, Huguet-Can Freixes, Júlia Bernat en Mas Candí) zich afgescheiden van de D.O. Cava. Corpinnat is dus een nieuwe naam voor topklasse Cava uit Penedès. Hoewel de Corpinnat producenten slecht 1% van alle cava maken, zijn zij goed voor 30% van de Cava Gran Reserva en voor zes van de dertien Parajes Calificados. Echter, sinds zij zich hebben afgescheiden van de D.O. Cava mogen zij niet langer de benaming Cava, Gran Reserva of Paraje Calificado (een benaming die sinds 2017 in gebruik is om cava van specifieke wijngaarden aan te duiden) gebruiken. De Corpinnat wijnen zullen worden aangeduid als ‘Vino Espumoso de Calidad, Método Tradicional’.
Naar verwachting zullen de eerste flessen Corpinnat dit voorjaar op de markt komen. Op basis van de Gran Reservas en Parajes Calificado, die ik van enkele Corpinnat producenten heb geproefd, verwacht ik van Corpinnat een wijn met diepte en concentratie, een goudgele kleur met een fijne mousse, frisse aroma’s van steenfruit met een vleugje amandel en toast, vol en soepel in de mond met frisse, elegante zuren, een sprankelende, fijne mousse en een volle, droge afdronk. Ik ben benieuwd!
U zult Corpinnat waarschijnlijk kunnen vinden in de gespecialiseerde vinoteca’s zoals Vinos y Licores Casa Pablo, Vinos Casa Santi en Vinacoteca Castillejos in Marbella, Terroirs in San Pedro de Alcantara en Vinos & Cavas Marberioja in Estepona. Verwacht een prijs van €30-€50 per fles.
